Türkiye genelinde ipotekli konut satışları, 2024 yılında son 12 yılın en düşük seviyesine geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre, geçen yıl 1 milyon 478 bin 25 adet konut satışı gerçekleştirilirken, bunların sadece 158 bin 486’sı ipotekli olarak yapıldı. Kredili satışların toplam satışlar içerisindeki payı yüzde 10,7 ile 2013’ten bu yana en düşük seviyede kaldı.
İpotekli konut satışlarının oranı 2023 yılında yüzde 14,5, 2022’de yüzde 18,9, 2021’de yüzde 19,7, 2020’de ise yüzde 38,2 olarak kaydedilmişti. Son 12 yılın en yüksek kredili satış oranı ise 2013 yılında yüzde 39,8 ile gerçekleşmiş, o yıl 460 bin 112 ipotekli satış yapılmıştı.
2020’de Rekor Kırılmıştı, 2024’te Tarihi Düşüş Yaşandı
Geçmiş yıllara kıyasla ipotekli satışlarda büyük bir düşüş yaşanırken, Türkiye genelinde ipotekli satışların en yüksek olduğu yıl 2020 olmuştu. O yıl 573 bin 337 konut ipotekli olarak satılmıştı. Kovid-19 pandemisi döneminde kamu bankalarının düşük faiz oranlarıyla sunduğu kredi kampanyaları, konut kredisine olan ilgiyi artırmış ve sektörde rekor satışlara neden olmuştu. 2020’de konut kredisi faiz oranları birinci elde yüzde 0,64, ikinci elde ise yüzde 0,74 seviyesine çekilmişti. Ancak 2024’te yüksek faizler ve krediye erişimde yaşanan zorluklar nedeniyle ipotekli satışlar rekor seviyede geriledi.
İpoteksiz Satışlarda Rekor 1,3 Milyon Konut Peşin veya Alternatif Finansmanla Satıldı
İpotekli satışların azalmasına rağmen ipoteksiz satışlarda önemli bir artış yaşandı. Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman, faiz oranlarının ipotekli konut satışlarını doğrudan etkilediğini belirterek, "Konut kredi faizleri yükselince ipotekli satışlar azalıyor ama ipoteksiz satışlar artıyor. Bu nedenle toplam satışlar büyük oranda etkilenmiyor. Geçen yıl ipoteksiz satışlarda 1 milyon 320 bin adetle tarihi bir rekor kırıldı.” dedi.
Büyükduman, Türkiye’de konut satışlarının demografik nedenlerle yıllık ortalama yüzde 2,2 artış göstermesi gerektiğini ifade ederek, "Bu nedenle 1,5 milyon adetlik satış, piyasanın hala büyüme potansiyeli taşıdığını gösteriyor. Normal şartlarda konut satışlarının 1,6 milyonu geçmesi gerekirdi. 2025’te ipotekli satışların 225-250 bin bandında, toplam satış adetlerinin ise 1,55-1,6 milyon seviyesinde gerçekleşmesini bekliyoruz." diye konuştu.
İTO: "İpotekli Satışlar Artışa Geçecek"
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Hakan Akdoğan, 2024’te ipotekli satışların düşük kalmasının nedenlerini değerlendirerek, yüksek faiz oranları ve krediye erişimde yaşanan sıkıntıların en büyük etkenler olduğunu söyledi.
Akdoğan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimine başlamasının önemli bir gelişme olduğunu belirterek, "Bu yıl konut kredilerine erişimin kolaylaşması ve faiz oranlarındaki düşüş nedeniyle ipotekli satışlarda artış yaşanacağını öngörüyoruz." dedi. Akdoğan, geçen yıl krediye erişimin zorlaşması nedeniyle birçok vatandaşın konut talebini ertelediğini ve faiz indirimleri sonrası bu talebin harekete geçeceğini vurguladı.
Konut Alıcıları Banka Kredisi Yerine Şirket Kampanyalarını Tercih Etti
Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur ise Türkiye genelinde konut satışlarının 2024 yılında önceki yıla göre yüzde 20,6 artarak 1 milyon 478 bine ulaştığını ve bu rakamın son yılların ortalamasının üzerinde olduğunu söyledi.
Timur, 2013-2020 döneminde banka kredili satış ortalamasının 423 bin olduğunu, ancak 2024’te bu rakamın 158 bin seviyesinde kaldığını vurguladı. "Yüksek faiz oranlarına rağmen toplamda 1,5 milyon adet konut satışı gerçekleşti. 2024 yılında ev almak isteyen vatandaşlar bankalardan kredi kullanmak yerine şirketlerin sunduğu ödeme kampanyalarını tercih etti." diye konuştu.
Konut sektöründe devletin faiz indirimi ve teşvik politikalarının önemine dikkat çeken Timur, "Sektörde oluşacak bir teşvik ve faizlerde başlayacak indirimin sektöre ciddi yansıması olacaktır çünkü bekleyen önemli bir talep var. Son yıllarda ev sahipliği oranımız yüzde 55’e gerilemiş durumda. Bu tablonun değişmesi için faizlerin daha da düşmesi ve devletin yeni teşvikler sunması gerekiyor. Evi olmayanları destekleyecek formüller devreye alındığında, yeni satış rekorları gelebilir." ifadelerini kullandı.
2025’te İpotekli Satışlarda Artış Beklentisi
Uzmanlar, 2024’te yaşanan ipotekli konut satışlarındaki tarihi düşüşün, faiz oranlarının düşmesiyle birlikte 2025’te toparlanacağını öngörüyor. Faiz indirimleri ve krediye erişimin kolaylaşmasıyla ipotekli konut satışlarının 2025’te 225-250 bin seviyelerine ulaşabileceği belirtiliyor.
Öte yandan, konut sahibi olmayı bekleyen vatandaşlar için faiz indirimleri ve teşviklerin önemli olacağı vurgulanırken, konut sektörünün 2025 yılında daha hareketli bir yıl geçireceği öngörülüyor.
Paylaş
Paylaş
Paylaş
