Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışılıkla mücadele kapsamında gayrimenkul sektörüne yönelik yeni bir vergi sistemi geliştirmek için çalışmalarını hızlandırdı. Yeni düzenlemeyle birlikte, milyonlarca ev sahibini ilgilendiren "gerçek değer üzerinden vergilendirme" sistemi 2026 yılında hayata geçirilecek. Bu sistemle, rayiç bedel üzerinden yapılan vergilendirme nedeniyle oluşan kayıpların önüne geçilmesi ve vergide adaletin sağlanması hedefleniyor.
Rayiç Bedel Yerine Gerçek Değer
Hâlihazırda gayrimenkul alım-satım işlemlerinde alıcı ve satıcılar, binde 20 oranında tapu harcı ödemekle yükümlü. Ancak mevcut sistemde, emlak vergisi değerinin altında olmamak kaydıyla, gayrimenkulün gerçek alım-satım bedelinin beyan edilmesi gerekiyor. Gerçek satış değerinin doğru beyan edilmemesi hâlinde, eksik alınan harç cezalı olarak tahsil ediliyor. Yeni düzenleme ise bu uygulamayı kökten değiştirecek ve taşınmazların "gerçek değeri" üzerinden vergilendirilmesini esas alacak.
Kamu Gelirleri Artacak
Türkiye Gazetesi'nin haberine göre, yeni sistemle birlikte vergide adalet sağlanırken kamu gelirlerinin artırılması da hedefleniyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu kapsamda uzun süredir yurtdışındaki örnekleri inceleyerek mevcut durumu değerlendirdi. Cumhurbaşkanlığı yıllık programında da ifade edilen yeni değerleme sistemi, taşınmaz değer değişimlerinin daha etkin takip edilmesini ve kapsamlı bir taşınmaz değer haritası oluşturulmasını öngörüyor.
Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi'ne Entegrasyon
Yeni sistem kapsamında, gayrimenkullerin değerine yönelik veriler ile mülkiyet bilgilerinin bir araya getirileceği bir veri tabanı oluşturulacak. Bu veri tabanı, Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi’ne (TAKBİS) entegre edilecek. Sistemin teknik altyapısının tamamlanmasının ardından, gayrimenkullerin gerçek değeri üzerinden vergilendirilmesini mümkün kılacak bir kanun değişikliği yapılacak.
Değer Artışı Kazancı Vergisi de Etkilenecek
Gayrimenkullerin gerçek değer üzerinden vergilendirilmesi, mevcut değer artışı kazancı uygulamalarını da etkileyecek. Gelir Vergisi Kanunu’na göre, gayrimenkullerin iktisap tarihinden itibaren beş yıl içinde satılması hâlinde elde edilen kazanç "değer artışı kazancı" olarak vergiye tabi tutuluyor. Bu vergilendirme, gayrimenkul satış bedelinden endekslenmiş alış bedeli, tapu harcı gibi giderler ve ilgili yılın istisnası düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden hesaplanıyor. Yeni sistemle birlikte, değer artışı kazancı da gerçek satış bedelleri üzerinden değerlendirilecek.
Vergi Adaleti ve Şeffaflık Hedefleniyor
Yeni sistemin, hem bireysel hem de kurumsal gayrimenkul sahiplerini daha şeffaf bir yapıya yönlendireceği öngörülüyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu sistemle kayıt dışılığı azaltarak, vergide adaleti sağlamak ve kamu gelirlerini artırmak adına önemli bir adım atıyor.
Bu kapsamda, 2026 itibarıyla yürürlüğe girecek sistemin hem gayrimenkul piyasasında hem de vergi sisteminde büyük bir dönüşüm yaratması bekleniyor.